Thema's waar de Waddenzeehavens op samenwerken

Koers Waddenzeehavens

Tijdens het waddenzeehavendebat in juni 2012 presenteerde de Raad van Advies het Koersdocument Waddenzeehavens Waddenzeehavens, met de volgende kernpunten:

Specialiseren op basis van ’natuurlijke’ economische kracht
 Gaan voor energietransitie
 Vol inzetten op Topsectoren
Unesco-havens
 Havenontwikkeling en natuurontwikkeling gaan hand in hand
 Baggeren speelt in op slibhuishouding Waddenzee
 Milieubewust gevoerde havenbedrijven
Samenhang bieden voor een Havenprogramma Waddenfonds
G
ezamenlijk profileren

Het Koersdocument werd door de havengemeenten met een bestuurlijk statement onderschreven. In december 2013 onderschreven ook de gemeenten van de havens Den Oever en Lauwersoog het aangepaste bestuurlijk statement.

Specialiseren op basis van ’natuurlijke’ economische kracht

De Raad van Advies vroeg de Waddenacademie of zij een review op het economisch perspectief van de Waddenzeehavens wilden geven. Daarvoor heeft de Waddenacademie de Erasmusuniversiteit ingeschakeld en na die brede consultatieronden, verscheen in het najaar van 2017: Waddenzeehavens in 2030: robuuste ankers voor de Waddeneconomie.

Twee analyses van economische kentallen (werkgelegenheid en toegevoegde waarde) onderschreven de gekozen richting van het Koersdocument.
Economische kentallen Waddenzeehavens 2016
Economische kentallen Waddenzeehavens 2017
Deze analyses tonen een duidelijke trendbreuk in 2013, waarbij een negatieve ontwikkeling vanaf 2002, wordt omgebogen in een sterk positieve ontwikkeling. Specialiseren op basis van economische kracht en daarin verduurzamen is de sleutel voor succes.

Deze analyses zijn gepubliceerd in de reeks Wadden in Beeld

In 2024 krijgt het economisch perspectief van 2027 een vervolg.

Gezamenlijk profileren

De Raad van Advies Waddenzeehavens komt minimaal 2 maal per jaar bijeen en bespreekt lange termijn strategische ‘havenonderwerpen’ en stuurt daarbij op een breed draagvlak. Gelet op de brede samenstelling is de Raad daar een geschikt gremium voor. Verschillende overheden namen adviezen van de Raad over.

Naar de uitvoering van een gebiedsagenda voor de Wadden

De overheden besloten om een stuurgroep Gebiedsagenda Waddenzee op te richten en in 2018, werden twee zetels voor maatschappelijke organisaties toegevoegd, één voor natuurbescherming en één voor de economische sectoren van het Waddengebied. Tineke Netelenbos nam deel  namens de economische sectoren. Onder verantwoordelijkheid van deze stuurgroep werd de Agenda voor het waddengebied 2050 opgesteld. Veel voorstellen van de Raad zijn hierin overgenomen. Circa 50 ‘Waddenpartners tekenden een instemmingsverklaring, met het commitment om een vervolgens een Uitvoeringsprogramma-waddengebied-2021-2026 op te stellen.

Strategische thema’s

De secretaris van de Raad nam deel aan vele bijeenkomsten en werkgroepen die de concepten en deelvoorstellen aan de stuurgroep voorlegden.  Belangrijke onderwerpen waren uiteraard de bereikbaarheid van havens  en de ontwikkeling van een duurzame haveneconomie.

Impactanalyse

De Raad investeerde veel energie bij de uitwerking van een Tweede Kamer motie ‘Impact analyse’. Dit leidde tot de ontwikkeling van een regionaal afwegingskader voor het Waddengebied. De methodiek van de Impactanalyse is getest op twee voorbeelden (vismigratie rivier en dijkversterking Eemshaven Delfzijl) en formeel vastgesteld. Daarna is hij in de praktijk toegepast voor de vaargeul Boontjes (Kornwerderzand – Harlingen). Het daaruit voortvloeiende Advies onderhoud vaargeul Boontjes nam de minister van IenW over.

Lees meer over activiteiten van de Waddenzeehavens voor de Agenda voor het Waddengebied … 

Omgevingsberaad Waddengebied

Ondertussen kreeg de samenwerking met andere sectoren en overheden steeds meer vorm in de nieuwe ‘Governance voor het Waddengebied‘. In 2020 richtte het Ministerie van IenW het Omgevingsberaad op en de voorzitter van de Raad, destijds Tineke Netelenbos, vertegenwoordigde aanvankelijk zowel de Waddenzeehavens, als de visserij.

Nadat de visserij een eigenvertegenwoordiging voor het Omgevingsberaad afvaardigde heeft de Raad besloten om een splitsing te maken tussen de strategische adviesfunctie en de belangenbehartiging van de Waddenzeehavens. Harm Post werd gekozen als havenvertegenwoordiger in het Omgevingsberaad.

De secretaris van de Raad verzorgt de informatievoorziening naar de havenvertegenwoordiging.

Gebruikmaken van het Omgevingsberaad

De agenda en bijbehorende stukken worden ongeveer één week voor het Omgevingsberaad verzonden. Vlak voor het Omgevingsberaad, komen de directeuren van de Waddenzeehavens bijeen en bespreken de inbreng van de havenvertegenwoordiger.

U kunt contact met de secretaris van de Raad van Advies leggen, als u suggesties heeft. Hij kan ook met u bespreken hoe uw suggestie het best tot zijn recht kan komen.

UNESCO havens

Building with Nature

De werelderfgoed nominatie van de Waddenzee, inspireerde de Waddenzeehavens om haar verantwoordelijkheid te nemen. Een van de uitgangspunten was om havens zodanig te ontwikkelen, dat de natuur er ook beter van wordt. Programma Waddenzeehavens organiseerde met EcoShape verschillende werkateliers en baseerden daar een gezamenlijk programma ‘Building with Nature Waddenzeehavens’ op.

Baggeren

Een bijzonder onderwerp is het baggeren. In het baggeren waren nog veel innovaties mogelijk, waarbij meer met de slibhuishouding van de Waddenzee rekening gehouden kan worden. Daarvoor organiseerde het programma ook meerdere werkateliers.

EcoPorts

De Waddenzeehavens willen juist aan de rand van een Werelderfgoed zich als duurzame havens ontwikkelen. Om dat zichtbaar te maken behaalden zij in 2016 allemaal het EcoPort certificaat.
In 2020 startte een proef met EcoPort innovaties.

Green Shipping

Voor het gingen de Waddenzeehavens een langdurige samenwerking met FME aan om pilots van CO2 neutrale scheepvaart voor schepen die veel op de Waddenzee varen. Hetgeen resulteerde in een Investeringsprogramma van €26 mln.

Leer meer over UNESCO havens ….

Samenhang Waddenfonds

De Raad van Advies:

  • Bracht meerdere steunbrieven uit, voor ingediende projecten
  • Ontwikkelde een voorstel voor een programma havens
  • Hield een pleidooi voor een investeringskader Waddenfonds
  • Onderschreef het door het Waddenfonds voorgestelde investeringskader

Lees meer over Havens en het Waddenfonds ….

Gezamenlijk profileren

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid maakte in 2008 een analyse over samenwerking tussen zeehavens. Op welke vlakken is concurrentie gunstig en wanneer is samenwerking de beste weg? Dit bood handvaten voor de samenwerking tussen de Waddenzeehavens. Gezamenlijk profileren heeft zich vooral gemanifesteerd in het gezamenlijk optreden voor de belangen van de Waddenzeehavens:

  • Beleidstrajecten: evaluatie PKB Waddenzee, Gebiedsagenda Wadden en Beheerautoriteit
  • Samenwerken met andere partners: Coalitie Wadden Natuurlijk (Pact van Marrum), Duits- Deense Waddenzeehavens (Letter of intent), Visserij

Lees meer over gezamenlijk profileren ….

 

Sociaal economisch perspectief Wadden voor 2010

In 2004 publiceerde het ministerie van Economische Zaken het rapport Wad anders, dat voor havens wijst op:

  • De internationale kansen voor  industrie en de havens in het Waddengebied.
  • Het belang van een level playing field in de trilaterale Waddenzeeregio.
  • De voordelen van  clusteren van bedrijvigheid in de vier grote havenplaatsen
  • Meer profiel voor de acquisitie van bedrijvigheid.
  • Tenslotte wordt het bereikbaar houden van de Waddenhavens ondubbelzinnig onderstreept.

Wad anders is onderbouwd met een bijlagenboek met sociaal economische gegevens.

Programma Waddenzeehavens maakte in 2011 voor het koersdocument Waddenzeehavens een update: Wad anders dan in 2003.